Uykusuzluk mu dediniz ?

Malum kalender mecmuamızda bir Alman korkusudur gidiyor. Bu konuya el atmadan olmayacak. Nazilerin ideolojisine Nietzsche gibi kurban gitmekten kurtulamayan ( yahut bu ideolojiye çanak tutan mı demeli ? ) Wagner 'den bir 100 küsür sene öncelere gideceğiz ( dikkat! De Lorean akı kapasitörü çalışır durumda ..)

Doğru okudunuz..Sizlere 2007 yılının en iyilerinden yahut 2008 i sarsacak isimlerden bahsetmeyeceğim..Zira umrumda değiller! ( yine de arada bir onlardan bahsetmeyeceğim anlamına gelmiyor , canım isterse onlardan da bahsedebilirim )

1740'lar : Goldberg Varyasyonları yahut Kont Kaiserling'in Uykusuzluk Sorunsalı

Rivayet odur ki Johann Sebastian Bach bu eseri Rusya'nın Saksonya elçisi Kont Kaiserling in uykusuzluğuna derman olmak için sipariş üzerine bestelemiştir. Sanat sanat içindir çığlıkları kulağımda yankılanirken bir ek bilgi de Johann Gottlieb Goldberg Kont Kaiserling'in evinde ikamet edip , uykusuz gecelerinde bir tutam uyku bulması için geceler boyu klavsen çalarak mesai yapan bir arkadaştan başkası değildir.. Bach eseri besteler Goldberg de çalar.. Bu hikayenin sonu mutlu mu bitmiş bilinmez , lakin bilinen Goldberg Varyasyonlarının 1955 deki kaydının Glenn Gould'un ses getiren ilk yorumu olduğudur.. Yine Glenn Gould'un 1981'deki ikinci kaydına dek de eserin varolan en etkleyici yorumu olarak kalacaktır..

Peki Glenn Gould Niçin Yeniden Kaydetmişti ?







İşte bu 30 varyasyon açılış ve kapanış aryaları da dahil dinlemeye doyulmasa da aralarından ikisi gönül teline dokunur , dokunur da bırakmaz.. Bunlar kanımca 21 ve 25. varyasyonlardır ..21. varyasyon hakkında pek bir şey söyleyen olmasa da 25.cisi Wanda Landowska'ya göre " siyah inci" dir.. Siyahtır çünkü hüzünlüdür sevgili okuyucu.. Bir de güzel , ince'dir .. İnci'dir..Ama yetim kalan 21. varyasyon da aynı sözcüklerle tanımlanmalıdır ..

Son söz olarak iki varyasyon da dikkatli dinlenirse Brandenburg Konçertosu'yla son uykusuna dalan Nick Drake in incelikli hüznü bile bulunur...

1955'deki kayıt :

Glenn Gould - Variatio 21. Canone alla Settima. a 1 Clav.
Glenn Gould - Variatio 25. a 2 Clav.

1981'deki kayıt :

Glenn Gould - Variatio 21. Canone alla Settima. a 1 Clav.
Glenn Gould - Variatio 25. a 2 Clav.